Hoe zorg jij ervoor dat je kind in God gaat geloven?

Ik voel zelf al mijn nekharen overeind staan als ik deze vraag zie staan. Mijn eerste gevoel zegt ‘alsof ik daarvoor kan zorgen, dat moeten ze zelf gaan kiezen’. En dat klopt. Ze moeten dat zelf kiezen en soms kiest een kind er niet voor. Betekent dat per definitie dan dat we er als ouders niets mee kunnen?

Jaren geleden heb ik dit eens uitgezocht. Ik zag in ons eigen gezin en vele gezinnen om me heen dat kinderen werden grootgebracht met de Bijbel, maar toch niet kozen voor God. En bij andere gezinnen, die niet heel veel anders leken te zijn, kozen de kinderen wél voor God. Hoe kan het eigenlijk dat ik geloof? En wat zou een verklaring zijn voor mensen die na een tijd ervoor kiezen om niet meer te geloven? Toen ik examen deed voor filosofie was het onderwerp ‘Rede en Religie’. Voor mij een kans om er eens even goed in te duiken. Ik heb de filosofische benadering erbij gepakt, de Bijbel en mijn eigen gedachten en observaties. En dit was mijn conclusie:

Ervoor zorgen dat je kind gaat kiezen voor God is in de eerste plaats een keuze van je kind. Je kunt niks afdwingen, dat weten we volgens mij allemaal. Maar je kunt wel aandacht besteden aan drie punten. Meer lezen? Link in bio.

1.    De overlevering

2.    Kennisoverdracht

3.    Godsbeleving

De overlevering

Dit is alles wat je overgedragen krijgt, alles wat je ziet en hoort van mensen om je heen. In je gezin zijn je kinderen op jouw georiënteerd. Kinderen leren met name door modeling (imiteren). De goede en de minder goede dingen nemen ze feilloos over. Op deze manier draag je heel veel over. Niet alleen zichtbare dingen zoals regels (normen), maar ook je gevoelens. Wanneer jij steeds bang reageert op een spin, of schrikt van een val, gaan je kinderen dit ook doen. Wanneer jij positief praat over God en over de kerk, gaan je kinderen dit ook doen. Andersom is dit ook zo. Wat jij doet en wat je zegt heeft enorm veel kracht. Daarbij heeft ook je opvoedstijl invloed op het Godsbeeld dat je kind ontwikkeld. Wanneer jij in al deze aspecten positief bent, zal de kans groter zijn dat je kind dit ook wordt.

Maar… Jij bent helaas niet de enige opvoeder van je kind. De eerste opvoeders zijn andere kinderen. Zij staan het dichtst bij je kind en daar nemen ze gemakkelijk dingen van over. Imiteren is veel gemakkelijker als er iemand is die het net een klein beetje anders doet dan jij en je hier een positief effect van ziet. Volwassen opvoeders is het tweede waar een kind zich op oriënteert.

Welke kinderen en andere volwassen opvoeders zijn er in de omgeving van jouw kind? Zij zijn enorm van invloed. Je hebt er geen invloed op wat er met je kind gedeeld wordt, maar je hebt wel invloed op naar welk kinderdagverblijf/gastouder of school je kind gaat. Wat jij hierin goed of niet goed vindt, kan je zelf onderzoeken met God. Wees je ervan bewust dat niet iedereen dit onderzoekt en niet iedereen dezelfde normen en waarden met je kind deelt als jij.

Kennisoverdracht

Door je leven heen doe je een heleboel kennis op. Door te experimenteren leer je bijvoorbeeld dat de theorie van de zwaartekracht echt waar is. Deze kennis deel je weer met anderen. Zo leer je je kind dat hij zijn volle beker niet op de rand van de tafel moet laten staan, omdat de kans dan groot is dat het om valt. Kennis kan je opdoen op veel verschillende manieren, vanuit veel verschillende bronnen. Je doet het op uit eigen onderzoek, of uit overdracht van anderen (bijvoorbeeld een leerkracht).

Kennisoverdracht is in de geloofsopvoeding ook heel belangrijk. Zo leer je je kinderen de verhalen uit de Bijbel om ze te laten zien hoe verschillende mensen een verschillende relatie met God hadden. Door de Bijbel te lezen leren je kinderen wie God is. Dat Hij de Schepper is van de aarde.

Maar op school leren ze dat de aarde uit zichzelf is ontstaan. Dit is ook kennis. Wat hierin waarheid is laat ik in het midden. De vraag is vooral, hoe ga je hier mee om? Kinderen willen de wereld snappen, ze zijn nieuwsgierig en experimenteren er op los om te snappen hoe alles werkt en om te zien of het klopt wat volwassenen zeggen. Al deze kennis is belangrijk om te leren wie God is, of juist niet is.

Het is belangrijk dat je hier als ouder naast gaat staan. Niet veroordelend, maar net als je kind – onderzoekend. Stel vragen, wees nieuwsgierig, ga experimenteren. En neem het volgende hierin mee in je achterhoofd; óf je uitgangspunt is dat God bestaat, óf je uitgangspunt is dat Hij niet bestaat. Wanneer jij er van overtuigd bent dat God bestaat, hoef je er niet bang voor te zijn dat je Hem ineens niet meer vindt in het opdoen van kennis. Hij is overal in te vinden, want Hij heeft alles gemaakt. Neem dit dan als uitgangspunt en verwonder je samen met je kind.

Godsbeleving

In de overdracht kwam al aan bod dat je niet alleen je normen overdraagt, maar ook je gevoelens hierbij. Hoe jij je voelt over God zal je kind ook mee nemen. Wat ervaar je als je hardop bidt? Wat voel je als je de Bijbel leest? Ben jij enthousiast over God, neem je Hem voor lief, of ervaar je helemaal niks? Dit neemt je kind over. Wees er bewust van hoe jouw relatie met God is en als het niet is zoals je zou willen, neem daar dan verantwoordelijkheid in.

In de eerste jaren ziet je kind het meest van jou. Wanneer hij naar school gaat, is dat de plek waar hij het meest is. Wanneer hij puber wordt, is het de vriendengroep waar hij mee optrekt waar hij het meest van ziet en overneemt.

Als het gaat om het opdoen van een ervaring met God, heb je als ouders vooral op facilitair vlak een rol. Je hebt niet altijd invloed op met wie je kind optrekt, maar je kunt wel wat sturen. Daar waar jij je kinderen mee naar toe neemt, is de plek waar ze nieuwe dingen leren en vriendschappen opdoen. Wees je ervan bewust dat dingen als schoolkeuze, kerkkeuze, vakantiekeuze allemaal van invloed zijn op het wel of niet ervaren van God. Is God daar op die plek te vinden? En ben jij beschikbaar om je kind te brengen naar de plaatsen waar hij denkt God te kunnen vinden? Ga hierin samen met je kind op ontdekkingsreis. Samen een keer naar een andere kerk, je kind naar de eo-jongerendag laten gaan, je kind opgeven voor een christelijk kamp of Bijbelweek. Zoek mogelijkheden waarin je kind God op zijn eigen manier kan leren kennen.