Wat je opvoedstijl doet met het Godsbeeld van je kind

In het zonnetje sta ik te kijken naar een moeder en een dochter bij het klimrek. Het meisje staat klaar voor de monkeybars en roept naar haar moeder ‘mam, wil je helpen’.

Haar moeder glimlacht en zegt ‘nee, nu niet’. Het meisje verheft haar stem en roept nog eens ‘wil je me helpen!?’ De moeder blijft rustig, glimlacht en zegt ‘nee, je kunt dit zelf’. Ik zie dat de spanning stijgt bij het meisje, ze begint met haar voeten op het plateau te stampen. ‘Maham, je moet me helpen!’ Moeder blijft staan waar ze staat, glimlacht en zegt rustig ‘Nee schat, je kunt dit zelf.’ Ik sta met verbazing te kijken. Wat een zelfbeheersing. Wat houdt die moeder dat goed vol! Nu zou het anders zijn als dit meisje het niet zelf kon, maar kijk nou eens… Daar gaat ze. Ze kon het al die tijd zelf!

Dat de manier waarop we met onze kinderen omgaan bepalend is voor hun ontwikkeling én de relatie die je met ze hebt, wist je misschien al wel. Maar wist je ook dat deze opvoed stijl een duidelijke link heeft met het #Godsbeeld dat je ontwikkeld? Er zijn vier #opvoedstijlen; de autoritaire opvoeding, de autoritatieve opvoeding, de laissez faire/ toegeeflijke opvoeding en de verwaarlozende opvoeding. In mijn blog leg ik je uit wat het verschil is en wat dit dan te maken heeft met het Godsbeeld dat je kind ontwikkeld.

De autoritaire opvoeding; hierin zijn de ouders de baas. Het kind moet luisteren naar wat zijn ouders van hem verwachten. Het kind dient respect te hebben voor de wil van de ouders en er wordt niet gekeken naar de gevoelens of wil van het kind. Vaak is er weinig

kennis van de ontwikkeling van het kind. Dit is ook van ondergeschikt belang, omdat het kind de ouder volgt. Het doel van ouders is het belangrijkste. Deze kinderen groeien op tot onzekere volwassenen, die niet geleerd hebben zelfstandig keuzes te maken. Ze hebben geleerd dat hun emoties er niet toe doen en zoeken manieren om hiermee om te gaan.

De laissez faire/toegeeflijke opvoeding; hierin vinden de ouders het belangrijk dat het kind zelf zijn grenzen ontdekt en zelf ontdekt wat belangrijk is en wat niet. Er zijn weinig tot geen regels en het kind is zelf verantwoordelijk voor wat hij doet. Er is weinig structuur. De ruimte die de kinderen krijgen is niet afgestemd op hun leeftijd. De ouder gaat als het ware achter het kind staan en laat het kind voor gaan.

Het kind leert door ervaring, niet door grenzen van ouders. Voor de ontwikkeling van de kinderen betekent dit dat ze geen kader krijgen waarbinnen ze kunnen ontwikkelen. Ze zijn (veel te) vroeg voor te veel verantwoordelijk. Ze kennen geen grenzen en egoïsme is veel sterker bij hen aanwezig.

De autoritatieve opvoeding; deze opvoeding ligt in het midden van bovenstaande. De ouders vinden het belangrijk dat het kind verantwoordelijkheid leert in dat wat hij aankan. Er worden grenzen gegeven, maar staan altijd open voor de gevoelens en gedachten van het kind hierover. Grenzen kunnen aangepast worden, als ze niet blijken te passen bij wat het kind al kan. Er is respect voor het kind en respect voor de ouders. Bij deze opvoedstijl hebben ouders vaak goed door waar hun kind staat in zijn ontwikkeling en passen ze de grenzen hierop aan. De opvoeder staat naast het kind.

Al jaren wordt deze opvoedstijl gehanteerd als ‘beste’ opvoedstijl. Er is onderzocht dat kinderen die deze opvoedstijl genoten een goede ontwikkeling doorlopen en weerbaarder zijn.

Verwaarlozende opvoeding; bij deze opvoeding wordt door de opvoeder aan de randvoorwaarden voor verzorging voldaan, maar verder is hij op de achtergrond of afwezig. Er is eten en drinken en een bedtijd voor het kind, maar de opvoeder is niet emotioneel betrokken of positief over het kind. Dat deze laatste een negatief effect heeft op de ontwikkeling van je kind en de relatie die je hebt met je kind, snap je vast wel.

Maar welke van de andere opvoedstijlen zou nu de beste zijn? En.. Wat doet het met het Godsbeeld van je kind.

Bij de autoritaire opvoedstijl hoort een angstig Godsbeeld. Mensen die autoritair zijn opgevoed, zijn vaak onzeker en denken dat God snel boos op hen wordt. Ze durven hun emoties niet te uiten en dus ook niet naar God. In de #geloofsopvoeding van de autoritaire opvoedstijl staat centraal dat God de baas is en Hij vóór gaat. We moeten Hem volgen.

Bij de toegeeflijke opvoeding hoort een therapeutisch Godsbeeld. Ze willen God voor hun karretje spannen en als Hij niet helpt, dan bestaat hij vast niet. In de geloofsopvoeding van deze opvoedstijl staat God centraal als een luisterend oor. Je kan niks verkeerd doen, want Hij is er altijd voor je. Hij houdt van je en het maakt niet uit hoe bond je het gemaakt hebt, Hij is daar.

Beide Godsbeelden zijn op zichzelf geen leugen. God ís de baas, we moeten Hem volgen. God ís liefde en Hij is daar ook al hebben we het bond gemaakt. Alleen beiden zijn ook uitersten van God. God is genade, maar God is ook rechtvaardig. De middenweg vinden we bij de autoritatieve opvoedstijl.

Bij de autoritatieve opvoeding hoort een positief Godsbeeld. Deze kinderen hebben geleerd dat respect twee kanten op gaat, dat God hen ziet en dat je emoties er mogen zijn. Ze hebben zowel grenzen als genade leren kennen. In de geloofsopvoeding van deze opvoedstijl staat God centraal als genadig, maar ook rechtvaardig. Dit Godsbeeld wordt gevormd door een leven met Bijbel lezen en gebed. Door de Bijbel wordt geleerd hoe rechtvaardig en genadig God in het verleden geweest is, door gebed spreken we met God door de Heilige Geest. In gebed wordt Gods aanwezigheid ervaren en met Zijn Geest lees je in de Bijbel hoe Zijn genade samen kan gaan met grenzen.

De moeder in het voorbeeld had deze laatste opvoedstijl goed onder de knie. Ze kende haar dochter, wist welke capaciteit zij had. Ze stelde haar eigen grens en hield zich daar aan vast. In alle rust! Dit is denk ik ook hoe God met ons om wil gaan. Hij kent ons, ziet wat we al kunnen, ook als we het zelf nog niet eens zien en staat er naast. Hij helpt niet altijd, maar Hij is er wel. Om ons aan te moedigen en op te vangen als we vallen.